روغن و روغنکاری در تبرید و چیلر:
روغن کاری در چیلرهای تراکمی و کولرگازی گازی و به طور کلی در تمامی سیستم های تبرید، موجب محافظت از قطعات متحرک و گازبندی قطعات در این دستگاه ها می باشد، و برای رسیدن به این منظور روغن مورد استفاده باید با مبرد و اجزای سیستم از نظر شیمیایی سازگاری داشته و به خوبی به آن مخلوط شود ولی کمترین میزان حلالیت را داشته باشد.
در داخل سیلندر یک کمپرسور رفت برگشتی لایه روغن در قسمت های مکش تحت تاثیر درجه حرارت پایین و در قسمت های نزدیک سرسیلندر تحت تاثیر درجه حرارت های تقریبا بالا قرار دارد.از آنجایی که گرانروی روغن با تغییر درجه حرارت تغییر می کند،در نتیجه در نزدیکی های قسمت مکش روغن دارای ویسکوزیته بیشتری نسبت به قسمت نزدیک سرسیلندر می باشد.در هر حال روی کلیه سطوحی که کار می کنند باید یک لایه نازک روغن پاشیده شود.این عمل به وسیله ی رینگ های پیستون صورت می گیرد.
در کمپرسورهایی که فاقد رینگ هستند این عمل به وسیله پیستون صورت می گیرد. روغن باید سریعا درتمام قسمت ها پخش شود. برای این منظور ویسکوزیته روغن نباید خیلی زیاد باشد و از طرف دیگر اگر ویسکوزیته خیلی پایین باشد نمی تواند لایه مناسبی را روی قطعات مختلف تشکیل دهد در نتیجه نمی تواند سطوح قطعات را در برابر سایش حفاظت کند.
فارغ از ویسکوزیته و حلالیت پایداری شیمیایی روغن از حیث عدم تغییرخواص اولیه و ایجاد واکنش های ناخواسته مضرر نیز مهم است.روغن ها قابلیت جذب مبرد را دارند و بسته به نوع فشار ودما دارای آستانه اشباع هستند.به طور معمول قابلیت جذب روغن با افزایش دما و فشار بیشتر می شود و وقتی فشار کاهش یابد مقدار حلالیت نیز کم می شود.
بالابودن شاخص گرانروی یک مزیت برای روغن به حساب میآید زیرا هرچه شاخص گرانروی یک روغن بالاتر باشد تغییرات ویسکوزیته آن نسبت به دما کمتر خواهد بود. برای این منظور از مواد بهبود دهنده شاخص گرانروی یا Viscosity index improver که به طور خلاصه به صورت VIIبیان میشود استفاده میگردد.
در چیلر های تراکمی به دلیل وجود قطعات متحرک روان کاری ازاهمیت بالایی برخوردار است. انواع روغن های صنعتی و معدنی آمیخته بامبرددرتمامی بخش های سیستم حرکت می کند و فارغ ازروانکاری قطعات کمپرسور سایر بخش ها مانند قطعه سوزنی شکل شیرانبساطی یا قطعه آب بند کننده شیر های برقی و غیره را نیز روان کاری میکند.
ویسکوزیته و میزان حلالیت روغن از پارامتر های تعیین کننده برای استفاده در چیلر های تراکمی می باشد و این دو برای یک سیستم باید متناسب به نوع مبرد باشد.
در روغن های پلی استری (POE) میزان حلالیت در سیستم هایHFC و مشتقات آن و همچنینی هیدرو کربن ها مناسب است ولی در سیستم های آمونیاکی نا مناسب است و برای سیستم های CFC و HCFC نیز دارای محدودیت است.
در جدول زیر مشخصات انواع مدل های روغنهای پلی استری برند سانیسو نمایش داده شده است:
SL 220 | SL 170 | SL 100 | SL 68 | SL 46 | SL 32 | SL 22 | Model |
0.990 | 0.990 | 0.960 | 0.960 | 0.970 | 0.980 | 0.990 | Density at 15C |
220.0 cSt | 170.0 cSt | 100.0 cSt | 70.1 cSt | 47.2 cSt | 32.0 cSt | 22.0 cSt | Viscosity at 40C |
20.8 cSt | 17.2 cSt | 11.3 cSt | 9.1 cSt | 7.2 cSt | 5.8 cSt | 4.6 cSt | Viscosity at 100C |
111 | 109 | 100 | 105 | 112 | 125 | 127 | Viscosity Index |
264 C | 260 C | 254 C | 252 C | 235 C | 235 C | 232 C | Flash Point |
-30 C | -24 C | -36 C | -36 C | -44 C | -48 C | -48 C | Pour Point |
L 0.5 | L 0.5 | L 0.5 | L 0.5 | L 0.5 | L 0.5 | L 0.5 | Colour |
<100 ppm | <100 ppm | <100 ppm | <100 ppm | <100 ppm | <100 ppm | <100 ppm | Water |
Overview of refrigeration HfC: R23, R134a, R234fa, R404a, R407a, R407b, R407C, R507, R508
روغن های مینرال ( معدنی ) که استفاده از آن ها سابقه طولانی تری نسبت به سایر روغن ها دارد از نظر حلالیت وضع مناسبی دارند و امکان استفاده از آن ها با انواد مبرد ها وجود دارد.
اما این نوع مبرد در مبرد هایی نظیر HFC حل نمی شوند و حلالیت آن ها در HCFC نیز دارای محدودیت است به همین دلیل از روغنی مینرال (معدنی ) در سیستم هایی که از مبرد HFC کار میکند استفاده نمی شود. در جدول زیر مشخصات روغن های مینرال ( معدنی ) برند سانیسو به اجمال نمایش داده شده است.
5 GS | 4.5 GS | 4 GS | 3.5 GS | 3GS | Model |
0.960 | 0.960 | 0.970 | 0.980 | 0.990 | Density at 15C |
100.0 cSt | 70.1 cSt | 47.2 cSt | 32.0 cSt | 22.0 cSt | Viscosity at 40C |
11.3 cSt | 9.1 cSt | 7.2 cSt | 5.8 cSt | 4.6 cSt | Viscosity at 100C |
100 | 105 | 112 | 125 | 127 | Viscosity Index |
254 C | 252 C | 235 C | 235 C | 232 C | Flash Point |
-36 C | -36 C | -44 C | -48 C | -48 C | Pour Point |
1.0 | 1.0 | 1.0 | 1.0 | 1.0 | Colour |